Zgodnie z ustawą za wynalazek uważa się rozwiązanie o charakterze technicznym, nowe, posiadające poziom wynalazczy oraz nadające się do przemysłowego stosowania.

Nowość i poziom wynalazczy rozwiązania ocenia się na podstawie istniejącego przed dniem dokonania zgłoszenia patentowego stanu techniki. Do weryfikacji wykorzystuje się przede wszystkim międzynarodowe bazy patentowe.

Za nowe uważa się rozwiązanie, które w dokładnie takiej formie nie występowało dotąd stanie techniki. Warto zauważyć, że w wyniku braku tej wiedzy często dochodzi do ujawnienia rozwiązania przez samego twórcę i utratę nowości.

Ocena czy rozwiązanie jest nowe czy nie na ogół nie podlega jednak takim dyskusjom jak ma to miejsce w przypadku oceny poziomu wynalazczego. Zgodnie z treścią ustawy „Wynalazek uważa się za posiadający poziom wynalazczy, jeżeli wynalazek ten nie wynika dla znawcy, w sposób oczywisty, ze stanu techniki”. Przez „w sposób oczywisty” należy rozumieć, że znawca, mający do rozwiązania określony problem techniczny, doszedłby do zastrzeganego wynalazku poprzez modyfikację rozwiązań znanych ze stanu techniki, bez dokonań twórczych, wykorzystując w sposób zawodowy i rutynowy znane środki techniczne i ogólną wiedzę techniczną.

Ostatnim kryterium pozostaje możliwość przemysłowego stosowania, które w ostatnim czasie zaczęło być szczególnie restrykcyjnie rozpatrywane przez ekspertów oceniających zgłoszenia. Rozpatrując przemysłową stosowalność należy szczególną uwagę zwrócić na to czego za wynalazek się nie uważa zgodnie z ustawą, czyli:

– odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych;

– wytworów o charakterze jedynie estetycznym;

– schematów, zasad i metod przeprowadzania procesów myślowych, rozgrywania gier lub prowadzenia działalności gospodarczej;

– wytworów lub sposobów, których możliwość wykorzystania nie może być wykazana lub wykorzystanie nie przyniesie rezultatu spodziewanego przez zgłaszającego w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki;

– programów komputerowych;

– przedstawienia informacji.

– przedmiotu lub działalności, o ile zgłoszenie dotyczy przedmiotu lub działalności jako takich.

Obecnie kładziony jest nacisk na to, by treść opisu zgłoszeniowego umożliwiła odtworzenie rozwiązania znawcy tematu w sposób dający przypisane rozwiązaniu korzyści. Opis wynalazku powinien przedstawiać w sposób szczegółowy przedmiot rozwiązania oraz przykład bądź przykłady realizacji bądź stosowania wynalazku w ilości adekwatnej do zakresu żądanej ochrony.

Należy pamiętać, że patentów nie udziela się na (m. in. z powodów etycznych):

– wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym korzystanie z wynalazku tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo;

– odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt, a także wytwory uzyskiwane takimi sposobami. Przepis ten nie ma zastosowania do sposobów mikrobiologicznych lub innych sposobów technicznych ani do wytworów uzyskiwanych takimi sposobami, o ile nie są to odmiany roślin lub rasy zwierząt;

– sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach; przepis ten nie dotyczy produktów, a w szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce lub leczeniu.

Sposób hodowli roślin lub zwierząt jest czysto biologiczny, jeżeli w całości składa się ze zjawisk naturalnych, takich jak krzyżowanie lub selekcjonowanie.